19 kwietnia rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim - wydarzenia kulturalne
19 kwietnia 2022 obchodzimy 79 rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim - wydarzenia, które postrzegać należy jako zryw do walki o godność w sytuacji skrajnej. Powstanie rozpoczęło się w czasie likwidacji getta, kiedy to Niemcy przygotowywali się do ostatnich wywózek i od początku nie miało szans na powodzenie, niemniej jednak, stało się symbolicznym sprzeciwem przeciwko złu i okrucieństwu hitlerowskich najeźdźców. Powstanie kwietniowe było największym zbrojnym zrywem Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszym powstaniem miejskim w okupowanej Europie.
Z tej okazji, jak co roku, Muzeum Historii Żydów Polskich Polin zorganizowało akcję "Żonkile". Poniżej przedstawiamy plan obchodów tego wydarzenia, m.in. spektakle teatralne i wydarzenia online. Warto również przybliżyć genezę akcji i jej symbolikę. Żonkil związany jest z osobą Marka Edelmana, jednego z przywódców powstania, który co roku udawał się pod pomnik Bohaterów Getta z bukietem żółtych kwiatów. Gest ten zaczęło naśladować coraz więcej osób i w ten sposób żonkil stał się symbolem upamiętniającym to wydarzenie.
W ramach akcji "Żonkile" odbędą się następujące wydarzenia kulturalne:
19-21 kwietnia premiera spektaklu "Mama zawsze wraca", monodramu opartego na motywach książki Agaty Tuszyńskiej,w reżyserii M. Kality.
Wydarzenia online:
Czy w getcie była miłość? Wprowadzenie Franciszka Bojańczyka
- Facebook i YouTube - Franciszek Bojańczyk opowie między innymi o relacji Marka Edelmana i Aliny Margolis-Edelman, a także o Poli Lifszyc, która pobiegła za swoją matką, pędzoną na Umschlagplatz, żeby zginąć razem z nią.
Relacja spod pomnika
Cywia Lubetkin i Icchak Cukierman – miłość bojowników we wspomnieniach Eyal Menashes Cukierman
- Facebook Friends of POLIN i YouTube - zapis rozmowy prowadzonej w języku angielskim z angielskimi napisami. Z Eyal Menashe Cukierman, wnuczką Cywii Lubetkin i Icchaka Cukiermana rozmawiać będzie prof. Barbara Kirshenblatt-Gimblett, Główna Kuratorka Wystawy Stałej Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Urodziny Aliny Margolis-Edelman – Matronki Roku 2022
- 20 kwietnia, godz. 18.00, Facebook
Niemal dokładnie w setne urodziny Aliny Margolis Edelman, lekarki i uczestniczki powstania w gettcie, wspomną ją jej przyjaciele i rodzina. Spotkanie transmitowane na facebookowych stronach Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi oraz Muzeum POLIN.
23 kwietnia, godz. 11.00 i 14.00, "Josimowe koraliki" – koncert przyjazny sensorycznie. Koncert zabierze Was w świat muzyki młodej pianistki i kompozytorki z warszawskiego getta – Josimy Feldschuh.
24 kwietnia, godz. 14.30-16.30, Bojowniczki. Spacer śladami kobiet – uczestniczek powstania w getcie warszawskim, Spacer rocznicowy poświęcony kobietom, które podczas powstania w getcie warszawskim na równi z mężczyznami walczyły o swoje życie i godność.
28 kwietnia, godz. 18.00, Żydowskie ABC – Miłość w pamiętnikach i wspomnieniach gettowych. Spotkanie z dr Ewą Wiatr i Paulą Sawicką, Facebook. Rozmowa o różnych barwach miłości w gettach w czasie Zagłady z zaproszonymi gościniami, dr Ewą Wiatr oraz Paulą Sawicką.
Dla zainteresowanych lista pozycji książkowych poruszających tematykę wydarzeń w warszawskim getcie:
• Adama Czerniakowa dziennik getta warszawskiego 6.IX.1939 - 23.VII.1942, Opracowanie i przypisy Marian Fuks, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa,1983
• Archiwum Ringelbluma. Dzień po dniu Zagłady,
Seria: Żydzi Polscy, Ośrodek KARTA, Dom Spotkań z Historią,
Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa,2008
• Assuntino Rudi, Goldkorn Wladek, Strażnik. Marek Edelman opowiada, Kraków, 1999
• Bartoszewski Władysław, Edelman Marek, I była dzielnica żydowska w Warszawie (wybór tekstów),Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2010
• Bartelski Lesław M., Getto. Warszawskie Termopile 1943, Askon, 1999
• Bartoszewski Władysław, Edelman Marek, Żydzi Warszawy 1939 –1943
, Lublin, 1993
• Bauman Janina, Zima o poranku, Znak, Kraków, 1989
• Bereś Witold, Burnetko Krzysztof, Marek Edelman. Życie. Do końca, Agora, Warszawa, 2013
• Bereś Witold, Burnetko Krzysztof, Bohater z cienia. Kazik Ratajzer, Świat Książki, Warszawa, 2012
• Birenbaum Halina, Nadzieja umiera ostatnia. Wyprawa w przeszłość, Państwowe Muzeum Auschwitz -Birkenau, Oświęcim,2001
• Birnbaum Irena, Non omnis moriar: pamiętnik z getta warszawskiego, Czytelnik, Warszawa, 1982
• Błoński Jan, Biedni Polacy patrzą na getto, Wydawnictwo Literackie, Kraków, 2008
• Brzezinski Matthew, Armia Izaaka. Walka i opór polskich Żydów, Znak, Kraków, 2013
• Cukierman Icchak, Nadmiar pamięci, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000
• Edelman Marek, Getto walczy udział Bundu w obronie getta warszawskiego, Centrum Dialogu, Łódź, 2015
• Edelman Marek, I była miłość w getcie, Czarne, Wołowiec2015
• Engelking Barbara, Leociak Jacek, Getto warszawskie: przewodnik po nieistniejącym mieści, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa, 2013
• Ginczanka Zuzanna, Wiersze zebrane, Fundacja Pogranicze, 2015
• Grupińska Anna, Ciągle po kole. Rozmowy z żołnierzami getta warszawskiego, Twój Styl,
Warszawa,2000
• Grupińska Anna, Odczytanie listy. Opowieści o powstańcach żydowskich, 2003
• Grynberg Michał, Pamiętniki z Getta Warszawskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1993.
• Gutman Israel, Walka bez cienia nadziei. Powstanie w getcie warszawskim, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa, 1998
• Gutman Izrael, Żydzi warszawscy 1939 -1943. Getto, podziemie, walka, Warszawa, 1993
• Hering Ludwik, Ślady, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa, 2011
• Jagielski Jan, Lec Tomasz, Niezatarte ślady getta warszawskiego, Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa, 1997
• Kacenelson Icchak, Pieśń o zamordowanym żydowskim narodzie, Czytelnik
, Warszawa, 1986
• Kann Maria, Na oczach świata, 1943
• Kubert Joe, Josel, 19 kwietnia 1943. Opowieść o powstaniu w warszawskim getcie , Egmont, Warszawa, 2003
• Leociak Jacek, Biografie ulic. O żydowskich ulicach Warszawy od narodzin po Zagładę, Dom Spotkań z Historią, Warszawa,2019
• Libionka Dariusz, Bohaterowie, hochsztaplerzy, opisywacze. Wokół Żydowskiego Związku
Wojskowego, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa, 2011
• Lubetkin Cywia: Zagłada i Powstanie, tłum Maria Krych, Książka i Wiedza, Warszawa, 1999
• Makower Henryk, Pamiętnik z getta warszawskiego październik 1940 – styczeń 1943, Wrocław, 1987
• Meed Władka, Po obu stronach muru, Wydawnictwo Jaworski, Warszawa 2003
• Ringelblum Emanuel, Kronika getta warszawskiego , Czytelnik, Warszawa 1988
• Wattenberg Miriam, Pamiętnik Mary Berg. Relacja o dorastaniu w warszawskim getcie,
Wydawnictwo Prószyński Media, Warszawa 2016
Komentarze
Prześlij komentarz